Çocuk Göğüs HastalıklarıÇocuk Enfeksiyon HastalıklarıGenel Çocuk Sağlığı

Çocuklarda Sık Görülen Enfeksiyon Hastalıkları ve Korunma Yolları

Çocuklar, bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmediği için enfeksiyon hastalıklarına karşı yetişkinlere göre daha savunmasızdırlar. Özellikle kreş, anaokulu ve okul gibi toplu yaşam alanlarında, enfeksiyonların yayılma riski artar. Bu nedenle, çocuklarda sık görülen enfeksiyon hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmak ve korunma yollarını bilmek, hem çocukların sağlığını korumak hem de toplum sağlığına katkıda bulunmak açısından büyük önem taşır.

1. Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları (ÜSYE)

Üst solunum yolu enfeksiyonları, çocuklarda en sık görülen enfeksiyon türüdür. Burun, boğaz, sinüsler ve gırtlak gibi üst solunum yollarını etkileyen bu enfeksiyonlar, genellikle virüsler tarafından meydana gelir.

1.1. Soğuk Algınlığı

Soğuk algınlığı, rinovirüsler başta olmak üzere birçok farklı virüs tarafından tetiklenebilir. Burun akıntısı, hapşırma, boğaz ağrısı, öksürük ve hafif ateş gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşir, ancak bazı durumlarda sinüzit veya orta kulak iltihabı gibi komplikasyonlara yol açabilir.

1.1.1. Soğuk Algınlığından Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle yemeklerden önce, tuvaletten sonra ve dışarıdan geldikten sonra ellerin sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Soğuk algınlığı belirtileri gösteren kişilerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.
• Öksürürken veya hapşırırken ağzı ve burnu kapatmak: Mendil veya dirsek içi kullanılarak virüslerin yayılması engellenmelidir.
• Ortamın havalandırılması: Düzenli olarak havalandırılan ortamlarda virüslerin yoğunluğu azalır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi güçlendirilebilir.

1.2. Grip (İnfluenza)

Grip, influenza virüsleri tarafından oluşturulan, soğuk algınlığına göre daha ağır seyreden bir solunum yolu enfeksiyonudur. Ani başlayan yüksek ateş, kas ağrıları, baş ağrısı, halsizlik, öksürük ve boğaz ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Grip, özellikle küçük çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde zatürre, bronşit ve sinüzit gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

1.2.1. Gripten Korunma Yolları

• Grip aşısı olmak: Her yıl güncellenen grip aşıları, gripten korunmada en etkili yöntemdir. Özellikle risk grubunda olan çocukların aşılanması önemlidir.
• Elleri sık sık yıkamak: Grip virüsleri, temas yoluyla kolayca yayılabilir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Grip belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.
• Öksürürken veya hapşırırken ağzı ve burnu kapatmak: Virüslerin yayılması engellenmelidir.
• Ortamın havalandırılması: Kapalı ortamlarda virüslerin yoğunluğu azalır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

1.3. Farenjit

Farenjit, boğazın iltihaplanmasıdır. Virüsler, bakteriler veya alerjiler tarafından tetiklenebilir. Boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, ateş, öksürük ve ses kısıklığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Bakteriyel farenjit genellikle streptokok bakterileri tarafından oluşur ve tedavi edilmezse romatizmal ateş gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

1.3.1. Farenjitten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle hasta kişilerle temastan sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Farenjit belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.
• Öksürürken veya hapşırırken ağzı ve burnu kapatmak: Virüslerin ve bakterilerin yayılması engellenmelidir.
• Boğazı tahriş eden maddelerden kaçınmak: Sigara dumanı, toz ve kuru hava gibi faktörler boğazı tahriş edebilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

1.4. Tonsilit (Bademcik İltihabı)

Tonsilit, bademciklerin iltihaplanmasıdır. Genellikle bakteriler veya virüsler tarafından tetiklenir. Boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, ateş, baş ağrısı, halsizlik ve bademciklerde kızarıklık ve şişlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Tekrarlayan tonsilit vakalarında bademciklerin alınması (tonsillektomi) gerekebilir.

1.4.1. Tonsilit'ten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle hasta kişilerle temastan sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Tonsilit belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.
• Öksürürken veya hapşırırken ağzı ve burnu kapatmak: Virüslerin ve bakterilerin yayılması engellenmelidir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

1.5. Sinüzit

Sinüzit, burun ve göz çevresindeki sinüslerin iltihaplanmasıdır. Genellikle soğuk algınlığı veya grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar. Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, yüz ağrısı, baş ağrısı, öksürük ve ateş gibi belirtilerle kendini gösterir. Kronik sinüzit vakalarında uzun süreli tedavi gerekebilir.

1.5.1. Sinüzit'ten Korunma Yolları

• Üst solunum yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek: Soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonların erken tedavisi sinüzit riskini azaltır.
• Burun pasajlarını nemli tutmak: Buhar inhalasyonu veya tuzlu su çözeltisi ile burun yıkama, burun pasajlarını nemli tutarak sinüslerin drenajını kolaylaştırır.
• Alerjilerden kaçınmak: Alerjiler sinüslerin iltihaplanmasına neden olabilir. Alerjiye neden olan maddelerden kaçınmak önemlidir.
• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı sinüsleri tahriş edebilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

2. Alt Solunum Yolu Enfeksiyonları (ASYE)

Alt solunum yolu enfeksiyonları, akciğerleri ve bronşları etkileyen enfeksiyonlardır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarına göre daha ciddi seyredebilirler ve hastaneye yatış gerektirebilirler.

2.1. Bronşiolit

Bronşiolit, özellikle 2 yaşın altındaki çocuklarda görülen, küçük hava yollarının (bronşiollerin) iltihaplanmasıdır. Genellikle respiratuvar sinsityal virüs (RSV) tarafından tetiklenir. Burun akıntısı, öksürük, hırıltılı solunum ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Ağır vakalarda oksijen tedavisi ve hastaneye yatış gerekebilir.

2.1.1. Bronşiolit'ten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle bebeklerle temastan önce ellerin yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Bronşiolit belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.
• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı bronşiolleri tahriş edebilir.
• Anne sütü ile beslenme: Anne sütü, bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirerek bronşiolit riskini azaltır.

2.2. Bronşit

Bronşit, bronşların iltihaplanmasıdır. Virüsler, bakteriler veya irritan maddeler tarafından tetiklenebilir. Öksürük, balgam çıkarma, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Akut bronşit genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşir, ancak kronik bronşit vakalarında uzun süreli tedavi gerekebilir.

2.2.1. Bronşit'ten Korunma Yolları

• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı bronşları tahriş edebilir.
• Hava kirliliğinden korunmak: Hava kirliliği bronşları tahriş edebilir.
• Üst solunum yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek: Soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonların erken tedavisi bronşit riskini azaltır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

2.3. Zatürre (Pnömoni)

Zatürre, akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Bakteriler, virüsler, mantarlar veya parazitler tarafından tetiklenebilir. Yüksek ateş, öksürük, balgam çıkarma, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Zatürre, özellikle küçük çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde ölümcül olabilir. Zatürreye karşı aşılar mevcuttur.

2.3.1. Zatürre'den Korunma Yolları

• Pnömokok aşısı olmak: Pnömokok bakterilerinin neden olduğu zatürreye karşı koruyucudur. Özellikle risk grubundaki çocukların aşılanması önemlidir.
• Grip aşısı olmak: Grip, zatürreye yol açabilen bir enfeksiyondur.
• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle hasta kişilerle temastan sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı akciğerleri tahriş edebilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi desteklenmelidir.

3. Mide-Bağırsak Enfeksiyonları (Gastroenterit)

Mide-bağırsak enfeksiyonları, mide ve bağırsakları etkileyen enfeksiyonlardır. Genellikle virüsler, bakteriler veya parazitler tarafından tetiklenir. Kusma, ishal, karın ağrısı, ateş ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Dehidratasyon, özellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde ciddi bir sorun olabilir.

3.1. Viral Gastroenterit

Viral gastroenterit, en sık rotavirüs, norovirüs, adenovirüs ve astrovirüs gibi virüsler tarafından oluşturulur. Kusma, ishal, karın ağrısı ve hafif ateş gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşir.

3.1.1. Viral Gastroenterit'ten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle yemeklerden önce, tuvaletten sonra ve bebek bezi değiştirdikten sonra ellerin sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkanması önemlidir.
• Yiyecekleri güvenli bir şekilde hazırlamak ve saklamak: Yiyeceklerin yeterince pişirilmesi ve uygun sıcaklıkta saklanması önemlidir.
• Su kaynaklarının temizliğine dikkat etmek: Kirli su kaynaklarından su içilmemelidir.
• Rotavirüs aşısı olmak: Rotavirüs, bebeklerde ve küçük çocuklarda sık görülen bir gastroenterit nedenidir. Aşı ile korunma sağlanabilir.

3.2. Bakteriyel Gastroenterit

Bakteriyel gastroenterit, salmonella, shigella, campylobacter ve E. coli gibi bakteriler tarafından oluşturulur. Kusma, ishal (bazen kanlı), karın ağrısı, ateş ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Antibiyotik tedavisi gerekebilir.

3.2.1. Bakteriyel Gastroenterit'ten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle çiğ et, tavuk veya balıkla temas ettikten sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Yiyecekleri güvenli bir şekilde hazırlamak ve saklamak: Yiyeceklerin yeterince pişirilmesi ve uygun sıcaklıkta saklanması önemlidir.
• Çiğ et, tavuk veya balık tüketmekten kaçınmak: Bu yiyecekler bakterilerle kontamine olabilir.
• Sütü kaynatmak: Pastörize edilmemiş süt bakteriler içerebilir.
• Su kaynaklarının temizliğine dikkat etmek: Kirli su kaynaklarından su içilmemelidir.

3.3. Paraziter Gastroenterit

Paraziter gastroenterit, giardia, cryptosporidium ve entamoeba histolytica gibi parazitler tarafından oluşturulur. Kusma, ishal, karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi belirtilerle kendini gösterir. Özel ilaçlarla tedavi edilmesi gerekir.

3.3.1. Paraziter Gastroenterit'ten Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle tuvaletten sonra ve hayvanlarla temas ettikten sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Su kaynaklarının temizliğine dikkat etmek: Kirli su kaynaklarından su içilmemelidir.
• Yiyecekleri iyi yıkamak: Sebze ve meyvelerin iyice yıkanması önemlidir.
• Seyahat ederken dikkatli olmak: Hijyenik olmayan koşullarda yemek yemekten ve su içmekten kaçınılmalıdır.

4. Çocukluk Çağı Döküntülü Hastalıkları

Çocukluk çağı döküntülü hastalıkları, genellikle virüsler tarafından tetiklenen, ciltte döküntülere neden olan enfeksiyonlardır.

4.1. Kızamık

Kızamık, kızamık virüsü tarafından oluşturulan, oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ateş, öksürük, burun akıntısı, gözlerde kızarıklık ve ardından tüm vücuda yayılan kırmızı, kabarık döküntülerle kendini gösterir. Kızamık, zatürre, ensefalit (beyin iltihabı) ve ölüm gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Kızamık aşısı ile korunma sağlanabilir.

4.1.1. Kızamıktan Korunma Yolları

• Kızamık aşısı olmak: Kızamık aşısı, kızamıktan korunmada en etkili yöntemdir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Kızamık belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.

4.2. Kızamıkçık (Rubella)

Kızamıkçık, rubella virüsü tarafından oluşturulan, kızamıktan daha hafif seyreden bir hastalıktır. Hafif ateş, burun akıntısı, boğaz ağrısı ve ardından yüzde ve vücutta pembe döküntülerle kendini gösterir. Hamile kadınlarda kızamıkçık enfeksiyonu, bebekte ciddi doğum kusurlarına yol açabilir. Kızamıkçık aşısı ile korunma sağlanabilir.

4.2.1. Kızamıkçıktan Korunma Yolları

• Kızamıkçık aşısı olmak: Kızamıkçık aşısı, kızamıkçıktan korunmada en etkili yöntemdir. Özellikle çocukluk çağında ve hamile kalmayı planlayan kadınların aşılanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Kızamıkçık belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.

4.3. Suçiçeği (Varicella)

Suçiçeği, varicella-zoster virüsü tarafından oluşturulan, oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ateş, halsizlik ve ardından tüm vücuda yayılan kaşıntılı, içi sıvı dolu kabarcıklarla kendini gösterir. Suçiçeği, genellikle hafif seyreder, ancak bazı durumlarda zatürre, ensefalit ve cilt enfeksiyonları gibi komplikasyonlara yol açabilir. Suçiçeği aşısı ile korunma sağlanabilir.

4.3.1. Suçiçeğinden Korunma Yolları

• Suçiçeği aşısı olmak: Suçiçeği aşısı, suçiçeğinden korunmada en etkili yöntemdir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Suçiçeği belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.

4.4. Beşinci Hastalık (Eritema İnfectiosum)

Beşinci hastalık, parvovirüs B19 tarafından oluşturulan, genellikle hafif seyreden bir hastalıktır. Yanaklarda parlak kırmızı döküntüler (tokatlanmış yanak görünümü) ve ardından kollarda, bacaklarda ve gövdede dantel benzeri döküntülerle kendini gösterir. Hamile kadınlarda enfeksiyon, bebekte anemiye yol açabilir. Aşı bulunmamaktadır.

4.4.1. Beşinci Hastalıktan Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle hasta kişilerle temastan sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Beşinci hastalık belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.

4.5. Altıncı Hastalık (Roseola Infantum)

Altıncı hastalık, human herpesvirus 6 (HHV-6) tarafından oluşturulan, genellikle 6 ay - 3 yaş arasındaki çocuklarda görülen bir hastalıktır. Yüksek ateş (39-40°C) ve ateşin düşmesinden sonra ortaya çıkan pembe, küçük döküntülerle kendini gösterir. Genellikle hafif seyreder ve komplikasyonlara yol açmaz. Aşı bulunmamaktadır.

4.5.1. Altıncı Hastalıktan Korunma Yolları

Altıncı hastalık için spesifik bir korunma yöntemi bulunmamaktadır. Hijyen kurallarına dikkat etmek ve hasta kişilerle temastan kaçınmak genel olarak faydalıdır.

5. Diğer Sık Görülen Enfeksiyonlar

5.1. Orta Kulak İltihabı (Otitis Media)

Orta kulak iltihabı, orta kulağın iltihaplanmasıdır. Bakteriler veya virüsler tarafından tetiklenebilir. Kulak ağrısı, ateş, huzursuzluk ve işitme kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Özellikle küçük çocuklarda sık görülür. Antibiyotik tedavisi gerekebilir.

5.1.1. Orta Kulak İltihabından Korunma Yolları

• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı orta kulak iltihabı riskini artırır.
• Anne sütü ile beslenme: Anne sütü, bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirerek orta kulak iltihabı riskini azaltır.
• Biberonla yatırmamak: Biberonla yatırmak, orta kulağa sıvı kaçmasına neden olabilir.
• Pnömokok aşısı olmak: Pnömokok bakterileri orta kulak iltihabına neden olabilir.

5.2. İdrar Yolu Enfeksiyonu (İYE)

İdrar yolu enfeksiyonu, idrar yollarının iltihaplanmasıdır. Genellikle bakteriler tarafından tetiklenir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, karın ağrısı, ateş ve idrarda kan gibi belirtilerle kendini gösterir. Kız çocuklarında erkek çocuklara göre daha sık görülür. Antibiyotik tedavisi gereklidir.

5.2.1. İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunma Yolları

• Bol sıvı tüketmek: Bol sıvı tüketmek idrar yollarını temizler.
• İdrarı tutmamak: İdrarı tutmak bakterilerin üremesine neden olabilir.
• Tuvaletten sonra önden arkaya doğru silinmek: Bu, bakterilerin anüsten idrar yoluna geçmesini engeller.
• Pamuklu iç çamaşırı giymek: Pamuklu iç çamaşırı hava geçirgenliğini artırır ve nemi azaltır.

5.3. El, Ayak ve Ağız Hastalığı (Hand, Foot and Mouth Disease)

El, ayak ve ağız hastalığı, genellikle coxsackievirus A16 tarafından oluşturulan, bulaşıcı bir hastalıktır. Ateş, boğaz ağrısı ve ardından ağız içinde, ellerde ve ayaklarda kırmızı kabarcıklarla kendini gösterir. Genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden iyileşir.

5.3.1. El, Ayak ve Ağız Hastalığından Korunma Yolları

• Elleri sık sık yıkamak: Özellikle hasta kişilerle temastan sonra ellerin yıkanması önemlidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: El, ayak ve ağız hastalığı belirtileri gösteren kişilerden uzak durulmalıdır.
• Ortak kullanılan eşyaları dezenfekte etmek: Oyuncaklar ve diğer ortak kullanılan eşyaların dezenfekte edilmesi önemlidir.

6. Genel Korunma Yolları

Çocukları enfeksiyon hastalıklarından korumak için aşağıdaki genel önlemler alınabilir:

• Aşılama: Çocukluk çağı aşı takvimine uygun olarak aşıların zamanında yapılması, birçok enfeksiyon hastalığından korunmada en etkili yöntemdir.
• El hijyeni: Çocuklara ellerini sık sık yıkama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Özellikle yemeklerden önce, tuvaletten sonra, dışarıdan geldikten sonra ve hasta kişilerle temastan sonra ellerin sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkanması önemlidir.
• Beslenme: Çocukların dengeli ve sağlıklı beslenmesi, bağışıklık sistemlerini güçlendirir. Bol meyve, sebze, tam tahıllı ürünler ve protein içeren besinler tüketilmelidir.
• Uyku: Yeterli uyku, bağışıklık sistemi için önemlidir. Çocukların yaşlarına uygun olarak yeterli süre uyumaları sağlanmalıdır.
• Fiziksel aktivite: Düzenli fiziksel aktivite, bağışıklık sistemini güçlendirir. Çocukların açık havada oyun oynamaları ve spor yapmaları teşvik edilmelidir.
• Hasta kişilerle temastan kaçınmak: Enfeksiyon belirtileri gösteren kişilerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.
• Ortamın havalandırılması: Kapalı ortamlarda virüslerin ve bakterilerin yoğunluğu artar. Düzenli olarak havalandırılan ortamlarda enfeksiyon riski azalır.
• Sigara dumanından kaçınmak: Sigara dumanı, solunum yollarını tahriş ederek enfeksiyonlara karşı duyarlılığı artırır.
• Bağışıklık sistemini destekleyici takviyeler: Doktor kontrolünde bağışıklık sistemini destekleyici vitamin ve mineral takviyeleri kullanılabilir. Ancak, bu takviyelerin dengeli beslenmenin yerini tutmadığı unutulmamalıdır.

7. Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, vakit kaybetmeden doktora başvurmanız önemlidir:

• Yüksek ateş (38°C ve üzeri)
• Nefes darlığı veya hızlı solunum
• Şiddetli öksürük
• Kusma veya ishal (dehidratasyon belirtileriyle birlikte)
• Döküntüler (özellikle yaygın ve kaşıntılı döküntüler)
• Kulak ağrısı
• Şiddetli karın ağrısı
• Halsizlik veya uyuşukluk
• Bilinç bulanıklığı veya nöbet

Bu blog yazısı, çocuklarda sık görülen enfeksiyon hastalıkları ve korunma yolları hakkında genel bir bilgi sağlamaktadır. Çocuğunuzun sağlığı ile ilgili herhangi bir endişeniz varsa, mutlaka bir doktora danışmanız önemlidir. Unutmayın, erken teşhis ve tedavi, birçok enfeksiyon hastalığının daha ciddi komplikasyonlara yol açmasını önleyebilir.