Omurga ve Omurilik Tümörlerinde Fizik Tedavi: Kapsamlı Bir Rehber

Omurga ve omurilik tümörleri, sinir sistemi üzerinde ciddi etkilere sahip olabilen karmaşık durumlardır. Bu tümörler, omurga kanalında veya omurilik dokusunda gelişerek çeşitli nörolojik belirtilere neden olabilirler. Tedavi yaklaşımları genellikle cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiyi içerse de, fizik tedavi ve rehabilitasyon da hastaların yaşam kalitesini artırmada ve fonksiyonel yeteneklerini geri kazanmada önemli bir rol oynar. Bu kapsamlı rehberde, omurga ve omurilik tümörlerinde fizik tedavinin rolünü, hedeflerini, yöntemlerini ve potansiyel faydalarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Omurga ve Omurilik Tümörleri Hakkında Genel Bilgiler

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Tanımı

Omurga tümörleri, omurga kemiklerinde (vertebral kolon) gelişen tümörlerdir. Omurilik tümörleri ise omurilik veya omuriliği çevreleyen zarlarda (meninksler) gelişir. Bu tümörler iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. Kötü huylu tümörler kanserli olup, vücudun diğer bölgelerine yayılma potansiyeline sahiptir.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Sınıflandırılması

Omurga ve omurilik tümörleri, bulundukları yere ve hücre tipine göre sınıflandırılır:

• İntramedüller Tümörler: Omurilik içindeki glial hücrelerden (astrositom, ependimom) veya diğer hücrelerden kaynaklanır.
• Ekstramedüller-İntradural Tümörler: Omuriliği çevreleyen zarlar (meninksler) veya sinir köklerinden (Schwann hücreleri, meningiomlar) kaynaklanır.
• Ekstramedüller-Ekstradural Tümörler: Omurga kemiklerinden veya omurga dışındaki dokulardan (metastatik tümörler) kaynaklanır.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Omurga ve omurilik tümörlerinin kesin nedenleri çoğu zaman bilinmemektedir. Ancak, bazı genetik sendromlar (örneğin, Nörofibromatozis tip 1 ve tip 2) ve radyasyona maruz kalma gibi faktörler risk faktörleri olarak kabul edilir. Bazı durumlarda, diğer kanser türlerinin (örneğin, akciğer, meme, prostat kanseri) omurgaya metastaz yapması sonucu omurga tümörleri gelişebilir.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Belirtileri

Omurga ve omurilik tümörlerinin belirtileri, tümörün büyüklüğüne, konumuna ve büyüme hızına bağlı olarak değişir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Ağrı: Özellikle geceleri veya egzersizle artan sırt ağrısı. Ağrı, bacaklara veya kollara yayılabilir.
• Nörolojik Belirtiler:
  • Kas güçsüzlüğü veya felç
  • Uyuşma veya karıncalanma
  • Koordinasyon kaybı
  • Bağırsak veya mesane kontrolünde sorunlar
• Skolyoz veya Omurga Deformiteleri: Özellikle çocuklarda görülebilir.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Tanısı

Omurga ve omurilik tümörlerinin tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle konulur:

• Nörolojik Muayene: Kas gücü, refleksler, duyusal fonksiyon ve koordinasyon değerlendirilir.
• Görüntüleme Yöntemleri:
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Omurilik ve omurga tümörlerinin en hassas görüntüleme yöntemidir.
  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik yapıları değerlendirmede MRG'ye göre daha iyi sonuçlar verir.
  • Röntgen: Kemik anormalliklerini tespit etmede kullanılır.
• Biyopsi: Tümörden alınan bir doku örneği, mikroskop altında incelenerek tümörün tipini ve derecesini belirlemek için kullanılır.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinin Tedavisi

Omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisi, tümörün tipine, büyüklüğüne, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• Cerrahi: Tümörün mümkün olduğunca çıkarılması amaçlanır. Ancak, tümörün omuriliğe yakınlığı veya hayati sinirlere baskı yapması durumunda cerrahi riskli olabilir.
• Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanarak tümör hücrelerini öldürmeyi veya büyümelerini yavaşlatmayı amaçlar.
• Kemoterapi: İlaçlar kullanarak tümör hücrelerini öldürmeyi veya büyümelerini yavaşlatmayı amaçlar. Kemoterapi, özellikle metastatik tümörlerde veya bazı agresif tümör tiplerinde kullanılır.
• Hedefe Yönelik Tedaviler: Tümör hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını sağlayan belirli molekülleri hedefleyen ilaçlardır.
• Steroidler: Omurilikteki şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinde Fizik Tedavinin Rolü

Fizik tedavi ve rehabilitasyon, omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisinde önemli bir tamamlayıcı rol oynar. Fizik tedavi, hastaların fonksiyonel yeteneklerini geri kazanmalarına, ağrıyı yönetmelerine, yaşam kalitelerini artırmalarına ve tedavi sürecine aktif olarak katılmalarına yardımcı olur.

Fizik Tedavinin Hedefleri

Omurga ve omurilik tümörlerinde fizik tedavinin temel hedefleri şunlardır:

• Ağrıyı Yönetmek: Ağrıyı azaltmak veya ortadan kaldırmak için çeşitli yöntemler (örneğin, manuel terapi, egzersiz, elektroterapi) kullanılır.
• Kas Gücünü ve Dayanıklılığını Artırmak: Kas güçsüzlüğü veya felç olan bölgelerde kas gücünü ve dayanıklılığını artırmak için egzersiz programları uygulanır.
• Hareket Aralığını Geliştirmek: Eklemlerdeki sertliği azaltmak ve hareket aralığını artırmak için germe egzersizleri ve mobilizasyon teknikleri kullanılır.
• Denge ve Koordinasyonu Geliştirmek: Denge ve koordinasyon sorunları olan hastalarda denge egzersizleri ve koordinasyon eğitimleri uygulanır.
• Fonksiyonel Aktivitelere Katılımı Artırmak: Günlük yaşam aktivitelerini (örneğin, yürüme, giyinme, yemek yeme) bağımsız olarak yapabilmeyi sağlamak için fonksiyonel egzersizler ve aktivite eğitimleri uygulanır.
• Solunum Fonksiyonunu İyileştirmek: Özellikle boyun bölgesindeki tümörlerde solunum kaslarının güçsüzlüğü görülebilir. Bu durumda solunum egzersizleri ve öksürük teknikleri öğretilir.
• Yaşam Kalitesini Artırmak: Hastaların fiziksel, psikolojik ve sosyal iyilik hallerini artırmak için bütüncül bir yaklaşım benimsenir.
• Komplikasyonları Önlemek: Uzun süreli hareketsizlikten kaynaklanan komplikasyonları (örneğin, kas kısalıkları, eklem sertlikleri, basınç ülserleri, derin ven trombozu) önlemek için önleyici tedbirler alınır.

Fizik Tedavi Değerlendirmesi

Fizik tedaviye başlamadan önce, hastanın kapsamlı bir değerlendirilmesi yapılır. Bu değerlendirme, hastanın tıbbi geçmişini, semptomlarını, fiziksel durumunu ve fonksiyonel yeteneklerini içerir. Değerlendirme sırasında aşağıdaki faktörler dikkate alınır:

• Ağrı Değerlendirmesi: Ağrının şiddeti, yeri, karakteri ve ağrıyı artıran veya azaltan faktörler belirlenir.
• Kas Gücü Değerlendirmesi: Kas gücü manuel kas testi veya dinamometre ile değerlendirilir.
• Hareket Aralığı Değerlendirmesi: Eklemlerdeki hareket aralığı gonyometre ile ölçülür.
• Duyu Değerlendirmesi: Dokunma, ağrı, sıcaklık ve pozisyon duyusu değerlendirilir.
• Denge ve Koordinasyon Değerlendirmesi: Denge ve koordinasyon testleri (örneğin, Romberg testi, tandem yürüyüş) uygulanır.
• Fonksiyonel Değerlendirme: Günlük yaşam aktivitelerini (örneğin, yürüme, merdiven çıkma, giyinme, yemek yeme) yapabilme yeteneği değerlendirilir.
• Solunum Fonksiyonu Değerlendirmesi: Solunum hızı, derinliği ve solunum kaslarının gücü değerlendirilir.
• Postür Değerlendirmesi: Omurga ve vücut duruşu değerlendirilir.

Değerlendirme sonuçlarına göre, hastanın ihtiyaçlarına ve hedeflerine uygun bireyselleştirilmiş bir fizik tedavi programı oluşturulur.

Fizik Tedavi Yöntemleri

Omurga ve omurilik tümörlerinde fizik tedavide kullanılan çeşitli yöntemler şunlardır:

Egzersiz Terapisi

Egzersiz terapisi, kas gücünü, dayanıklılığını, hareket aralığını, dengeyi ve koordinasyonu geliştirmek için kullanılan temel bir fizik tedavi yöntemidir. Egzersiz programı, hastanın bireysel ihtiyaçlarına ve hedeflerine göre uyarlanır. Egzersiz terapisi kapsamında aşağıdaki egzersiz türleri kullanılabilir:

• Güçlendirme Egzersizleri: Kas gücünü artırmak için ağırlıklar, direnç bantları veya vücut ağırlığı kullanılarak yapılan egzersizlerdir.
• Germe Egzersizleri: Kas kısalıklarını azaltmak ve eklem hareket aralığını artırmak için yapılan egzersizlerdir.
• Denge Egzersizleri: Dengeyi geliştirmek için yapılan egzersizlerdir. Bu egzersizler, denge tahtası, denge yastığı veya tek ayak üzerinde durma gibi aktiviteleri içerebilir.
• Koordinasyon Egzersizleri: Koordinasyonu geliştirmek için yapılan egzersizlerdir. Bu egzersizler, top yakalama, hedef tahtasına atış yapma veya karmaşık hareketleri tekrarlama gibi aktiviteleri içerebilir.
• Aerobik Egzersizler: Kardiyovasküler sağlığı iyileştirmek ve dayanıklılığı artırmak için yapılan egzersizlerdir. Bu egzersizler, yürüme, bisiklete binme veya yüzme gibi aktiviteleri içerebilir.
• Fonksiyonel Egzersizler: Günlük yaşam aktivitelerini (örneğin, yürüme, merdiven çıkma, oturup kalkma) taklit eden egzersizlerdir. Bu egzersizler, hastaların bağımsızlıklarını artırmalarına yardımcı olur.

Manuel Terapi

Manuel terapi, eklem hareket kısıtlılıklarını gidermek, kas gerginliğini azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için uygulanan elle yapılan tedavi teknikleridir. Manuel terapi yöntemleri şunlardır:

• Eklem Mobilizasyonu: Eklem hareket aralığını artırmak ve eklem fonksiyonunu iyileştirmek için uygulanan nazik, ritmik hareketlerdir.
• Eklem Manipülasyonu: Eklem hareket kısıtlılığını gidermek için uygulanan hızlı, kontrollü itme hareketleridir.
• Yumuşak Doku Mobilizasyonu: Kas gerginliğini azaltmak, yapışıklıkları çözmek ve dolaşımı artırmak için uygulanan masaj ve germe teknikleridir.
• Nöromobilizasyon: Sinirlerin hareketliliğini artırmak ve sinir sıkışmalarını gidermek için uygulanan özel tekniklerdir.

Elektroterapi

Elektroterapi, ağrıyı azaltmak, kas gücünü artırmak, ödemi azaltmak ve doku iyileşmesini hızlandırmak için elektrik akımlarının kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Elektroterapi yöntemleri şunlardır:

• Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS): Ağrıyı azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Cilde yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla düşük yoğunluklu elektrik akımları uygulanır.
• Nöromusküler Elektriksel Stimülasyon (NMES): Kas gücünü artırmak için kullanılan bir yöntemdir. Kaslara yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla kas kasılmasını sağlayan elektrik akımları uygulanır.
• Ultrason: Doku iyileşmesini hızlandırmak, ağrıyı azaltmak ve kas spazmlarını çözmek için kullanılan bir yöntemdir. Ses dalgaları kullanılarak tedavi edilen bölgeye derinlemesine nüfuz edilir.
• Lazer Terapisi: Ağrıyı azaltmak, iltihabı azaltmak ve doku iyileşmesini hızlandırmak için kullanılan bir yöntemdir. Lazer ışığı kullanılarak tedavi edilen bölgeye enerji verilir.

Isı ve Soğuk Uygulamaları

Isı ve soğuk uygulamaları, ağrıyı azaltmak, kas spazmlarını çözmek, ödemi azaltmak ve doku iyileşmesini hızlandırmak için kullanılan basit ve etkili yöntemlerdir.

• Isı Uygulamaları: Kas spazmlarını çözmek, kan dolaşımını artırmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Isı uygulamaları sıcak su torbası, sıcak havlu, infrared lamba veya sıcak paketler ile yapılabilir.
• Soğuk Uygulamaları: Ödemi azaltmak, iltihabı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Soğuk uygulamaları buz torbası, soğuk jel paketleri veya buz masajı ile yapılabilir.

Yardımcı Cihazlar ve Ortezler

Yardımcı cihazlar ve ortezler, hastaların fonksiyonel yeteneklerini artırmak, dengeyi sağlamak, ağrıyı azaltmak ve güvenliği artırmak için kullanılır. Kullanılabilecek yardımcı cihazlar ve ortezler şunlardır:

• Yürüteçler ve Bastonlar: Dengeyi sağlamak ve yürümeye yardımcı olmak için kullanılır.
• Ayak Bileği Ortezleri (AFO): Ayak bileğini desteklemek ve düşme riskini azaltmak için kullanılır.
• Diz Ortezleri: Diz eklemini desteklemek ve ağrıyı azaltmak için kullanılır.
• Sırt Korseleri: Omurgayı desteklemek, ağrıyı azaltmak ve omurga stabilitesini sağlamak için kullanılır.
• Tekerlekli Sandalyeler: Yürüme yeteneği kısıtlı olan hastaların hareketliliğini sağlamak için kullanılır.

Eğitim ve Danışmanlık

Fizik tedavi sürecinde eğitim ve danışmanlık, hastaların tedaviye aktif olarak katılmalarını sağlamak ve uzun vadeli başarıyı desteklemek için önemlidir. Eğitim ve danışmanlık kapsamında aşağıdaki konular ele alınabilir:

• Hastalık Hakkında Bilgi: Hastalığın nedenleri, belirtileri, tedavi seçenekleri ve prognozu hakkında bilgi verilir.
• Ağrı Yönetimi Stratejileri: Ağrıyı yönetmek için kullanılan yöntemler (örneğin, pozisyonlama, gevşeme teknikleri, ilaç kullanımı) hakkında bilgi verilir.
• Egzersiz Programı Eğitimi: Egzersizlerin nasıl doğru şekilde yapıldığı, ne zaman ve ne sıklıkta yapılması gerektiği hakkında bilgi verilir.
• Postür Eğitimi: Doğru duruşun nasıl sağlanacağı ve korunacağı hakkında bilgi verilir.
• Günlük Yaşam Aktiviteleri İçin Tavsiyeler: Günlük yaşam aktivitelerini daha kolay ve güvenli bir şekilde yapabilmek için tavsiyelerde bulunulur.
• Ergonomi Eğitimi: Çalışma ortamının ve aktivitelerin ergonomik prensiplere uygun olarak nasıl düzenleneceği hakkında bilgi verilir.
• Komplikasyonları Önleme Stratejileri: Uzun süreli hareketsizlikten kaynaklanan komplikasyonları (örneğin, basınç ülserleri, derin ven trombozu) önlemek için stratejiler öğretilir.
• Psikolojik Destek: Hastaların duygusal ihtiyaçlarını karşılamak ve motivasyonlarını artırmak için psikolojik destek sağlanır.

Fizik Tedavinin Aşamaları

Omurga ve omurilik tümörlerinde fizik tedavi, genellikle aşağıdaki aşamalardan oluşur:

Akut Dönem

Akut dönem, cerrahi veya radyoterapi gibi tedavilerden hemen sonraki dönemdir. Bu dönemde fizik tedavinin temel amacı, ağrıyı yönetmek, ödemi azaltmak, solunum fonksiyonunu desteklemek ve komplikasyonları önlemektir. Akut dönemde aşağıdaki uygulamalar yapılabilir:

• Ağrı Kontrolü: TENS, soğuk uygulamaları ve ilaçlarla ağrı kontrolü sağlanır.
• Solunum Egzersizleri: Solunum kaslarının gücünü artırmak ve akciğerleri temizlemek için solunum egzersizleri yaptırılır.
• Pozisyonlama: Basınç ülserlerini önlemek ve dolaşımı desteklemek için uygun pozisyonlama yapılır.
• Hafif Germe Egzersizleri: Kas kısalıklarını önlemek için hafif germe egzersizleri yaptırılır.
• Eklem Hareket Egzersizleri: Eklemlerdeki sertliği önlemek için pasif veya aktif-yardımlı eklem hareket egzersizleri yaptırılır.

Subakut Dönem

Subakut dönem, akut dönemden sonraki dönemdir. Bu dönemde fizik tedavinin temel amacı, kas gücünü ve dayanıklılığını artırmak, hareket aralığını geliştirmek, dengeyi sağlamak ve fonksiyonel aktivitelere katılımı artırmaktır. Subakut dönemde aşağıdaki uygulamalar yapılabilir:

• Güçlendirme Egzersizleri: Kas gücünü artırmak için progresif direnç egzersizleri yaptırılır.
• Germe Egzersizleri: Hareket aralığını artırmak için dinamik ve statik germe egzersizleri yaptırılır.
• Denge Egzersizleri: Dengeyi geliştirmek için denge tahtası, denge yastığı veya tek ayak üzerinde durma gibi egzersizler yaptırılır.
• Koordinasyon Egzersizleri: Koordinasyonu geliştirmek için top yakalama, hedef tahtasına atış yapma veya karmaşık hareketleri tekrarlama gibi egzersizler yaptırılır.
• Fonksiyonel Egzersizler: Günlük yaşam aktivitelerini (örneğin, yürüme, merdiven çıkma, oturup kalkma) taklit eden egzersizler yaptırılır.
• Yardımcı Cihaz Eğitimi: Gerekli olan yardımcı cihazların (örneğin, yürüteç, baston, ortez) doğru kullanımı hakkında eğitim verilir.

Kronik Dönem

Kronik dönem, subakut dönemden sonraki uzun vadeli dönemdir. Bu dönemde fizik tedavinin temel amacı, fonksiyonel yetenekleri korumak, yaşam kalitesini artırmak, komplikasyonları önlemek ve bağımsızlığı sürdürmektir. Kronik dönemde aşağıdaki uygulamalar yapılabilir:

• Egzersiz Programının Devamlılığı: Hastaların egzersiz programına düzenli olarak devam etmeleri teşvik edilir.
• Ev Programı: Hastaların evde yapabileceği egzersizler ve aktiviteler öğretilir.
• Ergonomik Değerlendirme: Çalışma ortamının ve aktivitelerin ergonomik prensiplere uygun olarak düzenlenmesi için değerlendirme yapılır ve tavsiyelerde bulunulur.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir yaşam tarzı (örneğin, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, sigara içmeme) benimsemeleri için teşvik edilir.
• Periyodik Değerlendirmeler: Hastaların durumunu düzenli olarak değerlendirmek ve gerektiğinde tedavi planını güncellemek için periyodik değerlendirmeler yapılır.

Fizik Tedavinin Faydaları

Omurga ve omurilik tümörlerinde fizik tedavinin birçok faydası vardır. Bu faydalar şunlardır:

• Ağrıyı Azaltır: Fizik tedavi yöntemleri (örneğin, manuel terapi, elektroterapi, egzersiz) ağrıyı azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
• Kas Gücünü ve Dayanıklılığını Artırır: Kas güçsüzlüğü veya felç olan bölgelerde kas gücünü ve dayanıklılığını artırır.
• Hareket Aralığını Geliştirir: Eklemlerdeki sertliği azaltır ve hareket aralığını artırır.
• Denge ve Koordinasyonu Geliştirir: Denge ve koordinasyon sorunları olan hastalarda dengeyi ve koordinasyonu geliştirir.
• Fonksiyonel Aktivitelere Katılımı Artırır: Günlük yaşam aktivitelerini (örneğin, yürüme, giyinme, yemek yeme) bağımsız olarak yapabilmeyi sağlar.
• Solunum Fonksiyonunu İyileştirir: Solunum kaslarının gücünü artırır ve solunum kapasitesini iyileştirir.
• Yaşam Kalitesini Artırır: Fiziksel, psikolojik ve sosyal iyilik hallerini artırır.
• Komplikasyonları Önler: Uzun süreli hareketsizlikten kaynaklanan komplikasyonları (örneğin, kas kısalıkları, eklem sertlikleri, basınç ülserleri, derin ven trombozu) önler.
• İlaç Kullanımını Azaltır: Ağrıyı yönetmek için kullanılan ilaçların miktarını azaltır.
• Hastanede Kalış Süresini Kısaltır: Fonksiyonel iyileşmeyi hızlandırarak hastanede kalış süresini kısaltır.

Fizik Tedaviye Başlamadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fizik tedaviye başlamadan önce aşağıdaki faktörlere dikkat etmek önemlidir:

• Doktorunuzla Konuşun: Fizik tedaviye başlamadan önce doktorunuzla konuşun ve fizik tedavi için uygun olup olmadığınızı öğrenin.
• Fizik Tedavi Uzmanınızı Seçin: Deneyimli ve uzman bir fizik tedavi uzmanı seçin. Fizik tedavi uzmanının omurga ve omurilik tümörleri konusunda deneyimi olması önemlidir.
• Hedeflerinizi Belirleyin: Fizik tedaviye başlamadan önce hedeflerinizi belirleyin. Fizik tedavi uzmanınızla birlikte hedeflerinizi gözden geçirin ve gerçekçi hedefler belirleyin.
• Tedavi Planına Uyun: Fizik tedavi uzmanınızın önerdiği tedavi planına uyun. Egzersizleri düzenli olarak yapın ve randevularınıza zamanında gidin.
• Ağrıyı Dinleyin: Egzersiz yaparken ağrı hissederseniz, hemen durun ve fizik tedavi uzmanınıza danışın.
• Sabırlı Olun: Fizik tedavinin sonuçları zaman alabilir. Sabırlı olun ve düzenli olarak egzersiz yapmaya devam edin.
• İletişimde Kalın: Fizik tedavi uzmanınızla düzenli olarak iletişimde kalın ve tedavi sürecindeki ilerlemenizi paylaşın.

Sonuç

Omurga ve omurilik tümörleri, yaşamı önemli ölçüde etkileyebilen ciddi durumlardır. Ancak, cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi gibi geleneksel tedavi yöntemlerinin yanı sıra, fizik tedavi ve rehabilitasyon da hastaların iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar. Fizik tedavi, ağrıyı yönetmek, kas gücünü ve hareket aralığını artırmak, dengeyi sağlamak, fonksiyonel aktivitelere katılımı artırmak ve yaşam kalitesini iyileştirmek gibi birçok fayda sağlar. Fizik tedaviye başlamadan önce doktorunuzla konuşmak, deneyimli bir fizik tedavi uzmanı seçmek ve tedavi planına uymak önemlidir. Sabırlı olun ve düzenli olarak egzersiz yapmaya devam edin. Fizik tedavi, omurga ve omurilik tümörleriyle yaşayan hastaların daha aktif, bağımsız ve kaliteli bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir.