PediatriNeonatolojiÇocuk Ürolojisi
Çocuklarda Sık Görülen Ürolojik Sorunlar: Ailelerin Bilmesi Gerekenler
Çocuklarda Sık Görülen Ürolojik Sorunlar: Ailelerin Bilmesi Gerekenler
Çocukluk çağı, büyüme ve gelişme sürecinin en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönemde, birçok farklı sağlık sorunuyla karşılaşılabilir. Ürolojik sorunlar da çocuklarda sıkça görülen ve ailelerin dikkatli olması gereken problemler arasında yer alır. Bu blog yazısında, çocuklarda sık görülen ürolojik sorunları, belirtilerini, tanı yöntemlerini ve tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Amacımız, aileleri bu konuda bilgilendirmek ve çocuklarının sağlığı için doğru adımları atmalarına yardımcı olmaktır.
İçindekiler
Gece Altını Islatma (Enürezis Noktürna)
Gece altını ıslatma (enürezis noktürna), 5 yaşından büyük çocuklarda uyku sırasında istemsiz olarak idrar kaçırma durumudur. Bu durum, çocuğun sosyal ve psikolojik gelişimini olumsuz etkileyebilir. Enürezis noktürna, primer ve sekonder olmak üzere ikiye ayrılır.
Primer Enürezis Noktürna
Primer enürezis noktürna, çocuğun doğduğundan beri hiç kuru bir gece geçirmemiş olması durumudur. Genellikle genetik yatkınlık, mesane kapasitesinin küçük olması, gece idrar üretiminin fazla olması veya uyanma güçlüğü gibi faktörlerden kaynaklanır.
Sekonder Enürezis Noktürna
Sekonder enürezis noktürna, çocuğun en az 6 ay boyunca kuru kaldıktan sonra tekrar gece altını ıslatmaya başlaması durumudur. Bu durum, psikolojik stres, idrar yolu enfeksiyonları, diyabet veya kabızlık gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
Belirtileri
- Uyku sırasında istemsiz idrar kaçırma
- Yatak ve giysilerin ıslanması
- Çocuğun utanması veya suçluluk hissetmesi
- Sosyal aktivitelerden kaçınma
Tanı Yöntemleri
- Anamnez: Çocuğun tıbbi öyküsü, ailede enürezis öyküsü olup olmadığı, işeme alışkanlıkları ve genel sağlık durumu hakkında bilgi alınır.
- Fizik Muayene: Çocuğun genel sağlık durumu değerlendirilir ve ürolojik muayene yapılır.
- İdrar Tahlili: İdrar yolu enfeksiyonu veya diyabet gibi altta yatan nedenleri belirlemek için idrar tahlili yapılır.
- İşeme Günlüğü: Çocuğun ne zaman ve ne kadar idrar yaptığını kaydetmesi istenir. Bu, mesane kapasitesi ve işeme alışkanlıkları hakkında bilgi sağlar.
- Görüntüleme Yöntemleri: Nadiren, böbrek ve mesane yapısını değerlendirmek için ultrason veya röntgen gibi görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Tedavi Seçenekleri
- Davranışsal Tedavi:
- İşeme Alarmı: Yatağa yerleştirilen bir sensör, idrar damlalarını algıladığında alarm çalar. Bu, çocuğun uyanmasını ve idrarını tutmasını sağlar. Zamanla, çocuk mesanesini daha uzun süre tutmayı öğrenir.
- Sıvı Kısıtlaması: Akşam yemeğinden sonra sıvı alımını kısıtlamak, gece idrar üretimini azaltabilir.
- Mesane Egzersizleri: Gündüz idrarını tutma egzersizleri, mesane kapasitesini artırmaya yardımcı olabilir.
- Ödül Sistemi: Kuru geceler için çocuğa ödül vermek, motivasyonunu artırabilir.
- İlaç Tedavisi:
- Desmopressin (DDAVP): Bu ilaç, gece idrar üretimini azaltan bir antidiüretik hormondur. Doktor kontrolünde kullanılması önemlidir.
- Antikolinerjik İlaçlar: Mesane kasılmalarını azaltarak mesane kapasitesini artırmaya yardımcı olabilir. Genellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen çocuklarda kullanılır.
- Diğer Tedaviler:
- Kabızlık Tedavisi: Kabızlık, mesane fonksiyonunu etkileyebilir. Bu nedenle, kabızlığı tedavi etmek enürezis tedavisinde önemli bir rol oynar.
- Psikolojik Danışmanlık: Enürezis, çocuğun psikolojik sağlığını etkileyebilir. Bu durumda, psikolojik danışmanlık faydalı olabilir.
Gündüz İşeme Problemleri
Gündüz işeme problemleri, çocuklarda sıkça karşılaşılan ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen durumlardır. Bu problemler, sık idrara çıkma, idrar kaçırma, idrar yaparken zorlanma veya ağrı hissetme gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir.
Sık İdrara Çıkma
Sık idrara çıkma, çocuğun normalden daha sık idrar yapma ihtiyacı duymasıdır. Bu durum, idrar yolu enfeksiyonları, aşırı sıvı tüketimi, diyabet veya psikolojik faktörlerden kaynaklanabilir.
İdrar Kaçırma (Gündüz İnkontinansı)
Gündüz idrar kaçırma (gündüz inkontinansı), çocuğun gündüz saatlerinde istemsiz olarak idrar kaçırmasıdır. Bu durum, mesane kontrolünün yetersiz olması, mesane kapasitesinin küçük olması, idrar yolu enfeksiyonları veya nörolojik sorunlardan kaynaklanabilir.
İdrar Yaparken Zorlanma veya Ağrı
İdrar yaparken zorlanma veya ağrı (dizüri), çocuğun idrar yaparken ağrı, yanma veya zorlanma hissetmesidir. Bu durum, idrar yolu enfeksiyonları, mesane taşları veya üretral darlık gibi nedenlerden kaynaklanabilir.
Belirtileri
- Günde 8 veya daha fazla kez idrara çıkma
- İdrar kaçırma
- İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi
- İdrar yaparken zorlanma
- İdrar akışında kesintiler
- İdrar sonrası damlama
- Tuvalete gitme konusunda aşırı endişe
Tanı Yöntemleri
- Anamnez: Çocuğun tıbbi öyküsü, işeme alışkanlıkları, sıvı tüketimi ve genel sağlık durumu hakkında bilgi alınır.
- Fizik Muayene: Çocuğun genel sağlık durumu değerlendirilir ve ürolojik muayene yapılır.
- İdrar Tahlili: İdrar yolu enfeksiyonu veya diğer altta yatan nedenleri belirlemek için idrar tahlili yapılır.
- İşeme Günlüğü: Çocuğun ne zaman ve ne kadar idrar yaptığını kaydetmesi istenir. Bu, mesane kapasitesi ve işeme alışkanlıkları hakkında bilgi sağlar.
- Üroflowmetri: İdrar akış hızını ölçen bir testtir. Mesane fonksiyonunu değerlendirmeye yardımcı olur.
- Ultrason: Böbrek ve mesane yapısını değerlendirmek için ultrason kullanılır.
- Voiding Sistourethrogram (VSUG): Mesane ve üretranın röntgen filmi çekilirken idrar yapılması sağlanır. Bu, vesikoüreteral reflü veya üretral darlık gibi sorunları tespit etmeye yardımcı olur.
Tedavi Seçenekleri
- Davranışsal Tedavi:
- Planlı İşeme: Çocuğun belirli aralıklarla (örneğin, her 2-3 saatte bir) tuvalete gitmesi sağlanır.
- Çift İşeme: İdrar yaptıktan sonra birkaç dakika bekleyip tekrar idrar yapılması istenir. Bu, mesanenin tamamen boşalmasına yardımcı olur.
- Mesane Egzersizleri: Gündüz idrarını tutma egzersizleri, mesane kapasitesini artırmaya yardımcı olabilir.
- İlaç Tedavisi:
- Antikolinerjik İlaçlar: Mesane kasılmalarını azaltarak mesane kapasitesini artırmaya yardımcı olabilir.
- Alfa Blokerler: Üretral kasları gevşeterek idrar akışını kolaylaştırabilir.
- Biyofeedback:
- Biyofeedback, çocuğun mesane kaslarını kontrol etmeyi öğrenmesine yardımcı olan bir tedavi yöntemidir.
- Cerrahi Tedavi:
- Üretral darlık veya diğer anatomik sorunlar varsa cerrahi tedavi gerekebilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE)
İdrar yolu enfeksiyonları (İYE), çocuklarda sık görülen bakteriyel enfeksiyonlardır. İYE, idrar yollarının herhangi bir bölümünü etkileyebilir. En sık görülen İYE türü, mesane enfeksiyonu (sistit) ve böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit)'dir.
Nedenleri
- Bakteriler: İYE'nin en sık nedeni, bağırsaklarda bulunan Escherichia coli (E. coli) bakterisidir.
- Anatomik Anomaliler: Vesikoüreteral reflü (VUR) veya üretral darlık gibi anatomik anomaliler, İYE riskini artırabilir.
- Kabızlık: Kabızlık, idrar yollarına baskı yaparak İYE riskini artırabilir.
- Hijyen Eksikliği: Özellikle kız çocuklarında, tuvaletten sonra doğru temizlenmeme İYE riskini artırabilir.
- Sünnetsizlik: Sünnetsiz erkek çocuklarda İYE riski daha yüksektir.
Belirtileri
- Sık idrara çıkma
- İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi
- Karın ağrısı
- Sırt ağrısı
- Ateş
- Bulantı veya kusma
- İdrarda kan
- Kötü kokulu idrar
- Huzursuzluk veya irritabilite
- Beslenme güçlüğü (bebeklerde)
Tanı Yöntemleri
- Anamnez: Çocuğun tıbbi öyküsü ve belirtileri hakkında bilgi alınır.
- Fizik Muayene: Çocuğun genel sağlık durumu değerlendirilir.
- İdrar Tahlili: İdrarda bakteri ve iltihap hücrelerinin varlığını tespit etmek için idrar tahlili yapılır.
- İdrar Kültürü: İdrarda bulunan bakterilerin türünü belirlemek ve hangi antibiyotiklere duyarlı olduğunu tespit etmek için idrar kültürü yapılır.
- Görüntüleme Yöntemleri: Tekrarlayan İYE'si olan veya anatomik anomali şüphesi olan çocuklarda, böbrek ve mesane yapısını değerlendirmek için ultrason, VSUG veya DMSA sintigrafisi gibi görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Tedavi Seçenekleri
- Antibiyotik Tedavisi: İYE'nin temel tedavisi antibiyotiklerdir. Doktor, idrar kültüründe tespit edilen bakterilere duyarlı olan uygun bir antibiyotik reçete edecektir.
- Ağrı Kesiciler: İdrar yaparken ağrı veya yanma hissini azaltmak için ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Bol Sıvı Tüketimi: Bol sıvı tüketmek, idrar yollarını temizlemeye ve bakterileri atmaya yardımcı olur.
- Altta Yatan Nedenlerin Tedavisi: Anatomik anomaliler veya kabızlık gibi altta yatan nedenler varsa, bunların tedavi edilmesi önemlidir.
Önleme
- Bol Sıvı Tüketimi: Yeterli miktarda sıvı tüketmek, idrar yollarını temizlemeye ve bakterilerin çoğalmasını engellemeye yardımcı olur.
- Doğru Hijyen: Özellikle kız çocuklarında, tuvaletten sonra önden arkaya doğru temizlenmek İYE riskini azaltır.
- Kabızlığın Önlenmesi: Kabızlığı önlemek için lifli gıdalar tüketmek ve yeterli miktarda sıvı almak önemlidir.
- Sık İdrara Çıkma: İdrarı tutmak yerine sık sık idrara çıkmak, bakterilerin idrar yollarında birikmesini engeller.
- Pamuklu İç Çamaşırı: Pamuklu iç çamaşırı giymek, genital bölgenin havalanmasını sağlayarak bakteri üremesini azaltır.
Vesikoüreteral Reflü (VUR)
Vesikoüreteral reflü (VUR), idrarın mesaneden böbreklere doğru geri kaçması durumudur. Normalde, idrar sadece böbreklerden mesaneye doğru tek yönlü akar. VUR, çocuklarda sık görülen bir ürolojik sorundur ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına (İYE) neden olabilir.
Nedenleri
- Primer VUR: VUR'un en sık nedeni, üreterin mesaneye bağlandığı yerdeki valf mekanizmasının doğuştan yetersiz olmasıdır.
- Sekonder VUR: Üretral darlık, nörojen mesane veya mesane çıkışında tıkanıklık gibi altta yatan nedenler, mesane basıncını artırarak VUR'a neden olabilir.
Sınıflandırma
VUR, derecesine göre 1'den 5'e kadar sınıflandırılır. Derece arttıkça, reflünün şiddeti ve böbrek hasarı riski artar.
- Derece 1: İdrar sadece üretere kadar geri kaçar.
- Derece 2: İdrar böbreğe kadar geri kaçar, ancak böbrek pelvisi normaldir.
- Derece 3: İdrar böbreğe kadar geri kaçar ve böbrek pelvisi hafifçe genişlemiştir.
- Derece 4: İdrar böbreğe kadar geri kaçar ve böbrek pelvisi belirgin şekilde genişlemiştir.
- Derece 5: İdrar böbreğe kadar geri kaçar ve böbrek pelvisi çok genişlemiştir ve böbrek parankimi incelmiştir.
Belirtileri
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları (İYE)
- Ateş
- Karın ağrısı
- Sırt ağrısı
- Büyüme geriliği
- Yüksek tansiyon
- Böbrek yetmezliği (ileri vakalarda)
Tanı Yöntemleri
- Voiding Sistourethrogram (VSUG): Mesane ve üretranın röntgen filmi çekilirken idrar yapılması sağlanır. Bu, reflünün varlığını ve derecesini tespit etmeye yardımcı olur.
- Renal Ultrason: Böbreklerin yapısını ve büyüklüğünü değerlendirmek için ultrason kullanılır.
- DMSA Sintigrafisi: Böbreklerin fonksiyonunu değerlendirmek ve böbrek hasarını tespit etmek için DMSA sintigrafisi yapılır.
Tedavi Seçenekleri
- Antibiyotik Profilaksisi: Düşük dozda antibiyotik kullanımı, İYE'leri önlemeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi Tedavi:
- Açık Cerrahi: Üreterin mesaneye bağlandığı yerdeki valf mekanizmasını düzeltmek için açık cerrahi yapılabilir.
- Laparoskopik Cerrahi: Açık cerrahiye alternatif olarak laparoskopik cerrahi de yapılabilir.
- Endoskopik Tedavi: Mesane içine bir endoskop yerleştirilerek, üreter ağzına hacim arttırıcı bir madde enjekte edilir. Bu, reflüyü önlemeye yardımcı olur.
Hidronefroz (Böbrek Genişlemesi)
Hidronefroz (böbrek genişlemesi), böbrekte idrarın birikmesi sonucu böbrek pelvisi ve kalikslerinin genişlemesi durumudur. Hidronefroz, doğuştan (konjenital) veya sonradan (acquired) olabilir.
Nedenleri
- Doğuştan (Konjenital) Nedenler:
- Üreteropelvik Bileşke Darlığı (UPJ Darlığı): Böbrek pelvisi ile üreter arasındaki bağlantı noktasında darlık olması durumudur.
- Vesikoüreteral Reflü (VUR): İdrarın mesaneden böbreklere doğru geri kaçması durumudur.
- Megaüreter: Üreterin normalden daha geniş olması durumudur.
- Posterior Üretral Valv (PUV): Erkek çocuklarda üretrada tıkanıklığa neden olan bir zardır.
- Sonradan (Acquired) Nedenler:
- İdrar Yolu Taşları: İdrar yollarında taş oluşması durumudur.
- Tümörler: İdrar yollarında tümör oluşması durumudur.
- Enfeksiyonlar: İdrar yolu enfeksiyonları (İYE) veya tüberküloz gibi enfeksiyonlar.
- Travma: İdrar yollarına gelen travma.
Sınıflandırma
Hidronefroz, şiddetine göre 1'den 4'e kadar sınıflandırılır.
- Derece 1: Böbrek pelvisi hafifçe genişlemiştir.
- Derece 2: Böbrek pelvisi daha belirgin şekilde genişlemiştir.
- Derece 3: Böbrek pelvisi ve kaliksler genişlemiştir.
- Derece 4: Böbrek pelvisi ve kaliksler çok genişlemiştir ve böbrek parankimi incelmiştir.
Belirtileri
- Karın ağrısı
- Sırt ağrısı
- İdrar yolu enfeksiyonları (İYE)
- Ateş
- Bulantı veya kusma
- Büyüme geriliği
- Yüksek tansiyon
- Böbrek yetmezliği (ileri vakalarda)
Tanı Yöntemleri
- Prenatal Ultrason: Hamilelik sırasında yapılan ultrasonlarda hidronefroz tespit edilebilir.
- Renal Ultrason: Doğumdan sonra böbreklerin yapısını ve büyüklüğünü değerlendirmek için ultrason kullanılır.
- IVP (İntravenöz Piyelografi): Böbreklerin ve idrar yollarının röntgen filmi çekilirken damardan kontrast madde verilir.
- MAG3 Sintigrafisi: Böbreklerin fonksiyonunu değerlendirmek için MAG3 sintigrafisi yapılır.
- CT Scan (Bilgisayarlı Tomografi): Böbreklerin ve idrar yollarının detaylı görüntülerini elde etmek için CT scan kullanılır.
- MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Böbreklerin ve idrar yollarının detaylı görüntülerini elde etmek için MRI kullanılır.
Tedavi Seçenekleri
- Gözlem: Hafif hidronefroz vakalarında, durumun kendiliğinden düzelmesi beklenebilir. Bu süre zarfında düzenli ultrason kontrolleri yapılır.
- Cerrahi Tedavi:
- Pyeloplasti: UPJ darlığı olan çocuklarda, böbrek pelvisi ile üreter arasındaki bağlantı noktasını düzeltmek için pyeloplasti yapılır.
- Üreteroneosistostomi: VUR nedeniyle hidronefroz gelişen çocuklarda, üreterin mesaneye bağlandığı yeri düzeltmek için üreteroneosistostomi yapılır.
- Endoskopik Tedavi: Bazı durumlarda, endoskopik yöntemlerle hidronefroza neden olan tıkanıklıklar giderilebilir.
Fimozis (Sünnet Derisi Darlığı)
Fimozis (sünnet derisi darlığı), sünnet derisinin penis başını (glans) tamamen veya kısmen kapatması ve geri çekilememesi durumudur. Fimozis, fizyolojik (doğal) veya patolojik olabilir.
Fizyolojik Fimozis
Fizyolojik fimozis, yenidoğan ve bebeklerde sık görülen normal bir durumdur. Sünnet derisi, penis başına yapışıktır ve genellikle 3-5 yaşına kadar kendiliğinden açılır. Bu durumda herhangi bir tedaviye gerek yoktur.
Patolojik Fimozis
Patolojik fimozis, sünnet derisinin iltihaplanması (balanit), travma veya zorla geri çekme girişimleri sonucu oluşan skar dokusu nedeniyle gelişir. Bu durumda tedavi gerekebilir.
Belirtileri
- Sünnet derisinin penis başından geri çekilememesi
- İdrar yaparken sünnet derisinin balon gibi şişmesi
- Sünnet derisinde kızarıklık, şişlik ve ağrı (balanit)
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları (İYE)
Tanı Yöntemleri
Fimozis tanısı genellikle fizik muayene ile konulur. Doktor, sünnet derisinin durumunu değerlendirir ve geri çekilip çekilemediğini kontrol eder.
Tedavi Seçenekleri
- Topikal Steroid Kremler: Sünnet derisine uygulanan steroid kremler, skar dokusunu yumuşatarak sünnet derisinin geri çekilmesine yardımcı olabilir.
- Sünnet (Sirkumsizyon): Sünnet, sünnet derisinin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Patolojik fimozis vakalarında veya topikal steroid kremlerin başarısız olduğu durumlarda sünnet önerilebilir.
- Prepusiyoplasti: Sünnet derisini koruyarak darlığı gidermeye yönelik cerrahi bir işlemdir.
İnmemiş Testis (Kriptorşidizm)
İnmemiş testis (kriptorşidizm), bir veya her iki testisin normal yerleri olan skrotuma (testis torbası) inmemiş olması durumudur. İnmemiş testis, erkek bebeklerde en sık görülen doğuştan ürolojik anomalilerden biridir.
Nedenleri
İnmemiş testisin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, hormonal faktörler, genetik yatkınlık ve mekanik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Sınıflandırma
İnmemiş testis, testisin bulunduğu yere göre sınıflandırılır:
- Abdominal: Testis karın içinde yer alır.
- Kanaliküler: Testis kasık kanalında yer alır.
- Ektopik: Testis normal iniş yolu dışında bir yerde bulunur (örneğin, kasık, uyluk veya perine).
- Retraktil Testis: Testis normalde skrotumda bulunur, ancak refleks olarak yukarı doğru çekilebilir. Retraktil testis, gerçek inmemiş testis değildir ve genellikle tedavi gerektirmez.
Belirtileri
İnmemiş testisin en belirgin belirtisi, skrotumda testisin hissedilmemesidir.
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Doktor, bebeğin veya çocuğun skrotumunu muayene ederek testisin yerini belirlemeye çalışır.
- Ultrason: Testisin yerini belirlemek için ultrason yapılabilir.
- MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Testisin yerini belirlemek için MRI kullanılabilir (özellikle abdominal testislerde).
- Laparoskopi: Testisin yerini belirlemek ve aynı zamanda tedavi etmek için laparoskopi yapılabilir.
Tedavi Seçenekleri
- Hormon Tedavisi: Bazı durumlarda, hCG (human chorionic gonadotropin) hormonu enjeksiyonları, testisin inmesini sağlayabilir. Ancak, hormon tedavisi genellikle cerrahi tedavi kadar etkili değildir.
- Cerrahi Tedavi (Orşiopeksi): Cerrahi, inmemiş testisin skrotuma indirilmesi işlemidir. Orşiopeksi, genellikle 6-12 aylıkken yapılır.
Komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen inmemiş testis, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
- Kısırlık: İnmemiş testis, sperm üretimini olumsuz etkileyebilir ve kısırlığa neden olabilir.
- Testis Kanseri: İnmemiş testisli erkeklerde testis kanseri riski daha yüksektir.
- Testis Torsiyonu: Testis torsiyonu, testisin kendi etrafında dönmesi ve kan akışının kesilmesi durumudur. İnmemiş testislerde testis torsiyonu riski daha yüksektir.
- Kasık Fıtığı: İnmemiş testisli çocuklarda kasık fıtığı riski daha yüksektir.
Hidrosel
Hidrosel, testis torbası (skrotum) içinde sıvı birikmesi durumudur. Hidrosel, yenidoğan bebeklerde ve erkek çocuklarında sık görülen bir durumdur.
Nedenleri
- Konjenital Hidrosel: Doğumda mevcut olan hidroseldir. Bebek anne karnındayken, testisler karın içinden skrotuma doğru inerken, karın zarı (periton) da birlikte iner. Bu zar, normalde kapanır ve karın ile skrotum arasındaki bağlantıyı keser. Ancak, bazen bu zar kapanmaz ve karın içindeki sıvı skrotuma doğru akar.
- Edinilmiş Hidrosel: Sonradan gelişen hidroseldir. Testis enfeksiyonu (epididimit), travma veya tümör gibi nedenlerle oluşabilir.
Belirtileri
Hidroselin en belirgin belirtisi, skrotumda ağrısız bir şişlik olmasıdır. Şişlik genellikle yumuşak ve elastik kıvamdadır. Bebeklerde, hidrosel genellikle ağrısızdır. Daha büyük çocuklarda, hidrosel hafif bir rahatsızlık veya ağırlık hissine neden olabilir.
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Doktor, çocuğun skrotumunu muayene ederek hidroseli tespit edebilir.
- Transillüminasyon: Skrotuma ışık tutularak, içindeki sıvının varlığı kontrol edilir. Sıvı dolu bir hidrosel, ışığı geçirir ve skrotum parlak görünür.
- Ultrason: Skrotumdaki şişliğin nedenini belirlemek için ultrason yapılabilir.
Tedavi Seçenekleri
- Gözlem: Bebeklerde, hidrosel genellikle 1 yaşına kadar kendiliğinden düzelir. Bu nedenle, hafif vakalarda sadece gözlem yeterli olabilir.
- Cerrahi Tedavi: Hidrosel kendiliğinden düzelmezse veya büyük ve rahatsızlık verici ise cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi sırasında, skrotumda küçük bir kesi yapılarak sıvı boşaltılır ve karın ile skrotum arasındaki bağlantı kapatılır.
Varikosel
Varikosel, testisin toplardamarlarında (venler) genişleme ve kıvrılma olması durumudur. Varikosel, bacaklardaki varise benzer bir durumdur. Varikosel, erkeklerde kısırlığın en sık nedenlerinden biridir.
Nedenleri
Varikoselin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, toplardamarlardaki kapakçıkların yetersiz çalışması veya toplardamarların tıkanması gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Belirtileri
Varikosel genellikle belirti vermez. Ancak, bazı erkeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Skrotumda ağrı veya rahatsızlık hissi
- Skrotumda şişlik
- Skrotumda "solucan yığını" gibi hissedilen damarlar
- Testislerde küçülme (atrofi)
- Kısırlık
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Doktor, çocuğun skrotumunu muayene ederek varikoseli tespit edebilir. Varikosel, ayakta dururken veya ıkınırken daha belirgin hale gelir.
- Doppler Ultrason: Skrotumdaki damarların kan akışını değerlendirmek için Doppler ultrason yapılabilir.
- Sperm Analizi: Kısırlık şüphesi olan erkeklerde sperm analizi yapılabilir.
Tedavi Seçenekleri
- Gözlem: Hafif varikosel vakalarında, herhangi bir tedaviye gerek olmayabilir. Ancak, düzenli olarak doktor kontrolü yapılması önemlidir.
- Cerrahi Tedavi: Varikoselin neden olduğu ağrı, rahatsızlık, testislerde küçülme veya kısırlık gibi sorunlar varsa cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi sırasında, genişlemiş toplardamarlar bağlanır veya çıkarılır.
- Embolizasyon: Embolizasyon, kasıktan bir kateter yerleştirilerek genişlemiş toplardamarların tıkanması işlemidir.
Hipospadias (Peygamber Sünneti)
Hipospadias (peygamber sünneti), penis başının alt yüzünde idrar deliğinin normal yerinden daha aşağıda olması durumudur. Hipospadias, erkek bebeklerde sık görülen bir doğuştan ürolojik anomalidir.
Sınıflandırma
Hipospadias, idrar deliğinin penis üzerindeki yerine göre sınıflandırılır:
- Glans Hipospadiası: İdrar deliği penis başına yakın bir yerde bulunur.
- Penil Hipospadias: İdrar deliği penis gövdesi üzerinde bulunur.
- Penoskrotal Hipospadias: İdrar deliği penis ile skrotum arasında bulunur.
- Perineal Hipospadias: İdrar deliği skrotumun altında bulunur.
Belirtileri
- İdrar deliğinin normal yerinden daha aşağıda olması
- İdrar yaparken idrarın düzgün akmaması
- Penis eğriliği (kordi)
- Sünnet derisinin penis başının alt kısmında olmaması
Tanı Yöntemleri