22 10 2025
Çocukluk çağı, fiziksel ve zihinsel gelişimin en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönemde çocuklar, çeşitli hastalıklara karşı daha savunmasız olabilirler. Bu blog yazısında, çocuklarda daha sık görülen hastalıkları, risk faktörlerini ve bu hastalıkların çocuklardaki görülme sıklığını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Amacımız, ebeveynleri ve çocuk sağlığı profesyonellerini bilgilendirerek, erken tanı ve etkili tedavi süreçlerine katkıda bulunmaktır.
Çocuk sağlığı, toplum sağlığının temel taşlarından biridir. Çocuklarda görülen hastalıklar, sadece bireysel sağlık sorunlarına yol açmakla kalmaz, aynı zamanda ailelerin yaşam kalitesini de etkiler. Bu nedenle, çocuklarda sık görülen hastalıkların nedenlerini, risk faktörlerini ve görülme sıklığını bilmek, koruyucu önlemler almak ve erken müdahalede bulunmak açısından büyük önem taşır.
Bu yazıda, çocuklarda daha sık görülen solunum yolu enfeksiyonları, alerjik hastalıklar, sindirim sistemi sorunları, bulaşıcı hastalıklar ve kronik hastalıklar gibi çeşitli sağlık sorunlarına odaklanacağız. Her bir hastalığın kimlerde daha sık görüldüğünü ve çocuklardaki görülme sıklığını ayrıntılı olarak ele alırken, risk faktörlerini ve alınabilecek önlemleri de vurgulayacağız.
Solunum yolu enfeksiyonları, çocuklarda en sık görülen hastalıklardan biridir. Özellikle kreş ve okul gibi toplu yaşam alanlarında bulunan çocuklar, bu tür enfeksiyonlara daha yatkındır. Solunum yolu enfeksiyonları, üst solunum yolu (burun, boğaz, sinüsler) ve alt solunum yolu (bronşlar, akciğerler) enfeksiyonları olarak ikiye ayrılır.
Üst solunum yolu enfeksiyonları, genellikle virüsler tarafından oluşturulur ve soğuk algınlığı, grip, sinüzit, farenjit ve tonsillit gibi hastalıkları içerir.
Üst solunum yolu enfeksiyonları, çocuklarda yılda ortalama 6-8 kez görülebilir. Özellikle kış aylarında ve okul döneminde görülme sıklığı artar.
Alt solunum yolu enfeksiyonları, bronşit, bronşiolit ve zatürre gibi hastalıkları içerir. Bu enfeksiyonlar, üst solunum yolu enfeksiyonlarına göre daha ciddi olabilir ve hastaneye yatış gerektirebilir.
Bronşiolit, özellikle 2 yaş altındaki çocuklarda sık görülür ve genellikle RSV (Respiratuvar Sinsityal Virüs) enfeksiyonu sonucu ortaya çıkar. Zatürre ise her yaş grubunda görülebilir, ancak özellikle 5 yaş altındaki çocuklarda daha yaygındır.
Alerjik hastalıklar, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere (alerjenler) karşı aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkar. Çocuklarda en sık görülen alerjik hastalıklar arasında alerjik rinit (saman nezlesi), astım, atopik dermatit (egzama) ve besin alerjileri bulunur.
Alerjik rinit, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma ve gözlerde kaşıntı gibi belirtilerle kendini gösterir. Polenler, ev tozu akarları, hayvan tüyleri ve küf mantarları gibi alerjenler, alerjik rinite neden olabilir.
Alerjik rinit, çocukların yaklaşık %10-25'inde görülür. Ergenlik döneminde görülme sıklığı artabilir.
Astım, hava yollarının daralması ve iltihaplanması sonucu ortaya çıkan kronik bir solunum yolu hastalığıdır. Öksürük, hırıltılı solunum, nefes darlığı ve göğüste sıkışma gibi belirtilerle kendini gösterir.
Astım, çocukların yaklaşık %5-10'unda görülür. Özellikle okul öncesi dönemde daha sık teşhis edilir.
Atopik dermatit, ciltte kaşıntılı, kızarık ve kuru lezyonlarla kendini gösteren kronik bir cilt hastalığıdır. Genellikle bebeklik döneminde başlar ve zamanla düzelme ve alevlenme dönemleri gösterir.
Atopik dermatit, çocukların yaklaşık %10-20'sinde görülür. Genellikle bebeklik döneminde başlar ve ergenlik döneminde azalır.
Besin alerjileri, bağışıklık sisteminin belirli bir besine karşı anormal tepki vermesi sonucu ortaya çıkar. Süt, yumurta, fıstık, kuruyemişler, soya, buğday, balık ve kabuklu deniz ürünleri, en sık alerjiye neden olan besinlerdir. Besin alerjileri, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kurdeşen, kusma, ishal, karın ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtilere neden olabilir.
Besin alerjileri, çocukların yaklaşık %6-8'inde görülür. Özellikle süt ve yumurta alerjileri, çocukluk döneminde daha sık görülür ve genellikle zamanla düzelir.
Çocuklarda sindirim sistemi sorunları, karın ağrısı, kusma, ishal, kabızlık ve gaz gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu sorunlar, enfeksiyonlar, beslenme alışkanlıkları, alerjiler ve yapısal problemler gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.
İshal, dışkının normalden daha sulu ve sık olması durumudur. Çocuklarda ishale genellikle virüsler (rotavirüs, norovirüs), bakteriler (Salmonella, E. coli) veya parazitler neden olur.
İshal, çocuklarda sık görülen bir sorundur. Özellikle 5 yaş altındaki çocuklarda yılda ortalama 1-2 kez ishal görülebilir.
Kabızlık, dışkının sert ve seyrek olması durumudur. Çocuklarda kabızlığa genellikle yetersiz lif alımı, yeterli sıvı tüketmemek, hareketsizlik ve tuvalet alışkanlıklarındaki değişiklikler neden olur.
Kabızlık, çocukların yaklaşık %3-5'inde görülür. Özellikle tuvalet eğitimine başlama döneminde ve okul çağında daha sık görülür.
Karın ağrısı, çocuklarda sık görülen bir şikayettir. Karın ağrısına enfeksiyonlar, kabızlık, gaz, besin alerjileri, laktoz intoleransı ve stres gibi çeşitli nedenler neden olabilir.
Karın ağrısı, çocukların yaklaşık %10-15'inde görülür. Genellikle geçici ve hafif şiddette olsa da, bazı durumlarda daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.
Bulaşıcı hastalıklar, virüsler, bakteriler, mantarlar veya parazitler gibi mikroorganizmalar tarafından oluşturulan ve kişiden kişiye veya hayvandan insana bulaşabilen hastalıklardır. Çocuklarda en sık görülen bulaşıcı hastalıklar arasında kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği, beşinci hastalık ve el-ayak-ağız hastalığı bulunur.
Kızamık, kızamık virüsü tarafından oluşturulan ve yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve ciltte kırmızı döküntülerle kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Kızamık aşısı sayesinde, kızamık vakaları önemli ölçüde azalmıştır. Ancak, aşılanmamış çocuklarda hala görülebilir.
Kızamıkçık, kızamıkçık virüsü tarafından oluşturulan ve hafif ateş, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte pembe döküntülerle kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Kızamıkçık aşısı sayesinde, kızamıkçık vakaları önemli ölçüde azalmıştır. Ancak, aşılanmamış çocuklarda hala görülebilir.
Kabakulak, kabakulak virüsü tarafından oluşturulan ve tükürük bezlerinin şişmesiyle kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Kabakulak aşısı sayesinde, kabakulak vakaları önemli ölçüde azalmıştır. Ancak, aşılanmamış çocuklarda hala görülebilir.
Suçiçeği, varicella-zoster virüsü tarafından oluşturulan ve ciltte kaşıntılı kabarcıklarla kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Suçiçeği, çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Ancak, suçiçeği aşısı sayesinde, vakaların şiddeti ve komplikasyonları azalmıştır.
Beşinci hastalık, parvovirüs B19 tarafından oluşturulan ve yanaklarda tokatlanmış gibi kırmızı döküntülerle kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Beşinci hastalık, çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden iyileşir.
El-ayak-ağız hastalığı, coxsackievirus A16 veya enterovirüs 71 gibi virüsler tarafından oluşturulan ve ellerde, ayaklarda ve ağızda kabarcıklarla kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
El-ayak-ağız hastalığı, çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden iyileşir.
Kronik hastalıklar, uzun süreli ve genellikle tedavi edilemeyen hastalıklardır. Çocuklarda en sık görülen kronik hastalıklar arasında diyabet, obezite, epilepsi, serebral palsi ve doğuştan kalp hastalıkları bulunur.
Diyabet, vücudun kan şekerini düzenleme yeteneğinin bozulması sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Tip 1 diyabet, insülin üretiminin yetersiz olması nedeniyle ortaya çıkar ve genellikle çocukluk çağında başlar. Tip 2 diyabet ise insülin direnci nedeniyle ortaya çıkar ve genellikle yetişkinlerde görülse de, obezite artışı ile birlikte çocuklarda da giderek daha sık görülmektedir.
Tip 1 diyabet, çocukların yaklaşık %0.2'sinde görülür. Tip 2 diyabet ise obezite artışı ile birlikte çocuklarda giderek daha sık görülmektedir.
Obezite, vücutta aşırı yağ birikimi sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Obezite, diyabet, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, uyku apnesi ve bazı kanser türleri gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir.
Obezite, çocuklarda giderek artan bir sorundur. Türkiye'de çocukların yaklaşık %10-20'si obezdir.
Epilepsi, beyin hücrelerinin anormal elektriksel aktivitesi sonucu ortaya çıkan ve tekrarlayan nöbetlerle kendini gösteren kronik bir nörolojik hastalıktır.
Epilepsi, çocukların yaklaşık %0.5-1'inde görülür. Genellikle çocukluk çağında başlar.
Serebral palsi, doğum öncesi, sırası veya sonrasında meydana gelen beyin hasarı sonucu ortaya çıkan ve hareket ve koordinasyon bozukluklarına neden olan bir grup nörolojik hastalıktır.
Serebral palsi, çocukların yaklaşık %0.2-0.3'ünde görülür.
Doğuştan kalp hastalıkları, doğumda var olan ve kalbin yapısındaki veya işlevindeki anormalliklerdir. Bu hastalıklar, kalbin normal şekilde kan pompalamasını engelleyebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Doğuştan kalp hastalıkları, çocukların yaklaşık %1'inde görülür.
Çocuklarda sık görülen hastalıklardan korunmak için alınabilecek birçok önlem bulunmaktadır. Bu önlemler, hem bulaşıcı hastalıklardan korunmayı sağlar hem de kronik hastalıkların gelişme riskini azaltır.
Çocuklarda sık görülen hastalıklar, hem çocukların sağlığını hem de ailelerin yaşam kalitesini etkileyebilir. Bu yazıda, çocuklarda daha sık görülen solunum yolu enfeksiyonları, alerjik hastalıklar, sindirim sistemi sorunları, bulaşıcı hastalıklar ve kronik hastalıkları ayrıntılı olarak inceledik. Her bir hastalığın kimlerde daha sık görüldüğünü, çocuklardaki görülme sıklığını ve risk faktörlerini ele aldık.
Ebeveynler ve çocuk sağlığı profesyonelleri, bu bilgileri kullanarak çocukların sağlığını korumak ve geliştirmek için önemli adımlar atabilirler. Erken tanı, etkili tedavi ve koruyucu önlemler, çocukların sağlıklı bir geleceğe sahip olmalarına yardımcı olabilir.
Unutmayın ki her çocuk farklıdır ve her hastalığın belirtileri farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Bu nedenle, çocuğunuzda herhangi bir sağlık sorunu olduğunu düşünüyorsanız, mutlaka bir doktora danışmanız önemlidir.
Endoskopi Çeşitleri Nelerdir?
06 11 2025 Devamını oku »
Kemik İliği Kanseri Kanda Çıkar Mı?
06 11 2025 Devamını oku »
Kemik İliği Kanseri Nasıl Belli Olur?
06 11 2025 Devamını oku »
Pulmoner hipertansiyon hastaları seyahat edebilir mi?
06 11 2025 Devamını oku »
Kemik iliği kanserleri ne kadar yaşar?
06 11 2025 Devamını oku »
Tourette sendromu zekayı etkiler mi?
06 11 2025 Devamını oku »
Kemik iliği kanserlerinde tedavi sonrası klinik sonuçlar nelerdir?
06 11 2025 Devamını oku »
Pulmoner rehabilitasyon nedir?
06 11 2025 Devamını oku »
Amniyosentezin bebeğe zararı var mı?
06 11 2025 Devamını oku »